SZACHY

Jeśli 1. Ga3 to 2.

"Na siódmej linii znalazł się biały hetman, który jednak wobec braku współdziałania innych figur nie odegra tam żadnej roli. Natomiast na drugą linię wdarła się czarna wieża, która znalazła się pozornie w niebezpieczeństwie wobec groźby Gd2-e3... 16... Sf6-e4!"

Tadeusz Czarnecki, Przy szachownicy. Taktyka i strategia

Szachy w tej partii nie mają dwóch kolorów bierek. Wszystkie są białe. Rozróżnienie na rodzaje figur i pionki zakrawa o szaleństwo. Jedynymi określonymi bierkami są figury hetmana. Położenie królowej na szachownicy oznacza poddanie się. Gra, zatem jest dość umowna. Zasady wyznaczają koleje losów wszystkich bohaterów spektaklu.

"Apetyt na teatr awangardowy zaspokoiły natomiast z pewnością "Szachy" - autorski projekt Weroniki Fibich, która, kontynuując poszukiwania rozpoczęte podczas realizacji kameralnej "Galerii pod powiekami" (będącej jej teatralnym debiutem), podjęła - tym razem w plenerze - artystyczny dialog z kobiecością, z przestrzenią, ze sztuką, z czasem. Narożnik zamkowego Dziedzińca, wypełniony dziwnymi, niepokojącymi, kolczastymi strukturami (obiekty przestrzenne Matthiasa Rinne'a) - przewrotna, usypana z popiołu i kredy szachownica oraz figury: wszystkie w jednym, białawym kolorze kości - stał się przestrzenią dziwnej rozgrywki: pomiędzy Starym i Młodym Mężczyzną, pomiędzy Kobietą w Bieli, w Granacie i w Czerwieni, pomiędzy głosem trąbki, a urwanymi dźwiękami akordeonu, pomiędzy obrazem, materią, ruchem, kolorem, muzyką, ciszą. Każda z postaci przemierza własną drogę - ich spotkania, wpisane w partyturę zmiennych rytmów, są utkane z bolesnych wspomnień, niechcianych przekroczeń, zatrzymanych pół-ruchów. Każda usiłuje oswoić się z ograniczonym, chwilowym istnieniem, odliczanym uderzeniami szachowych zegarów. Jeszcze długo po wyciszeniu oklasków, ludzie nie chcieli wyjść z dziedzińca. Przekraczając nieśmiało oświetloną przestrzeń gry, krążyli pomiędzy rzeźbami. Prawie w ciszy..."

Marta Poniatowska, Fenomenologia Naoczności, Pogranicza 2004

Premiera spektaklu odbyła się na Festiwalu Artystów Ulicy w Szczecinie w 2004 roku.

W szachy grają:

Weronika Fibich
Beata Zagożdżon
Maria Dąbrowska / Ewa Łukasiewicz
Edyta Waszak / Eliza Hołubowska
Dorota Obalek
Matthias Rinne
Tomasz Drabina
Małgorzata Gajdziewska / Tomasz Goliński / Dominik Bińczycki
Andrzej Fikus
Stanisław Bielecki
Dariusz Mikuła
Krzysztof Gmiter
Piotr Rybkowski