Pieśni wędrownych lirników

Wędrujący po terenach dawnej Rzeczypospolitej dziadowie śpiewali pieśni o świętych, o cudownych objawieniach, o końcu świata i Sądzie Ostatecznym, o śmierci i pośmiertnej wędrówce dusz, a także historie oparte na wątkach biblijnych i apokryficznych oraz opowieści o rozmaitych tragicznych zdarzeniach (wojnach, pożarach, epidemiach, morderstwach itp.).

Bogaty i zróżnicowany repertuar pieśniowy dziadów charakteryzował się tym, iż funkcjonujące w nim teksty posiadały swoistą wymowę religijną. Wszelkie zdarzenia - zarówno tragiczne, jak i cudowne - ukazywane tu były jako skutek działania Boga i jego pomocników (Matki Bożej, świętych, aniołów), interpretowano je w kategoriach bożych dopustów bądź cudownych boskich interwencji. W świecie pieśni dziadowskich Bóg niepodzielnie panuje nad ludzkimi losami, często bezpośrednio w nie ingerując, jest surowym sędzią, bezwzględnym dla pogan, heretyków i grzeszników, których spotyka z jego strony nieunikniona kara (najczęściej zarówno w wymiarze doczesnym, jak i wiecznym). Opowieści takie w obrazowy sposób ukazywały więc pewne prawdy religijne, jednocześnie przypominając o wynikających z nich zasadach moralnych.

JACEK HAŁAS (śpiew, lira korbowa, akordeon, flety pasterskie, drumla, fortepian, taniec)

Absolwent Akademii Sztuk Pięknych, muzykant, śpiewak, tancerz, niespokojny duch. Miłośnik kultury tradycyjnej, od wielu lat tropi jej ślady na rozdrożach Polski i Europy. Kolędowanie i alliluje z Teatrem Węgajty, nauki u wiejskich muzykantów z "Bractwem Ubogich", muzyka żydowska z duetem klezmerskim "Ruach", siedmiogrodzkie tańce z Robertem Lakatosem oraz ze Stefanem Puchalsky w "Két Jó Barát", splendory i międzynarodowa sława z zespołem "Muzykanci" (Grand Prix Nowa Tradycja 1999, Grand Prix Euro Folk, Folkowy Fonogram Roku 1999 za płytę 'Muzykanci'), ale też granie uliczne, prowadzenie wesel i edukacja ("Kwartet Wiejski"), warsztaty i potańcówki ("Kapela Hałasow") wieloletnie kontakty i współpraca z artystami różnych dziedzin, doświadczenia teatralne i plastyczne. Razem z małżonką Alicją jako "Nomadzi Kultury" od 2005 podróżują po Europie z tradycyjną Jurtą, gdzie prezentują efekty swych poszukiwań oraz przedsięwzięcia realizowane wspólnie z artystami z całego świata. Jacek Hałas od 2001 prowadzi "Poznański Dom Tańca".

Pianista w "alternativrock" zespole Reportaż, w etno-jazzowym zespole Lautari (laureat Folkowego Fonogramu Roku 2006). Aktor w spektaklach Teatru Strefa Ciszy, Teatru A3, Teatru Cinema, Scholi Węgajty.

Komponuje muzykę dla teatru i filmu. Zajmuje się tańcem korowodowym, tradycjami wędrownych śpiewaków, działalnością warsztatową i edukacyjną. Od lat praktykuje grę na tradycyjnym instrumencie wędrownych spiewaków, lirze korbowej i poszukuje śladów pieśni dziadowskich w żywej tradycji, zapisach etnografów, domowych archiwach - by na chwilę przywrócić je do życia na swych solowych koncertach.